Trafik kaza tespit tutanağı, kazaya karışan tarafların kendi aralarında maddi hasarlı kazalarını kayıt altına alabilmelerine imkan tanımaktadır. Sigorta işlemlerinin yapılabilmesi için kazanın nasıl gerçekleştiği ve kimin suçlu olduğuna dair bir anlatı gerektirir. Tutanak, maddi hasarlı kazalarda detaylar sunularak sigorta şirketlerine verilmesini ve hukuki olarak sürece girilmesini sağlayan tutanak türüdür. 1 Nisan 2008’de yürürlüğe giren uygulama ile birlikte Kara Yolları Trafik yönetmeliğine göre maddi hasarlı kaza olması durumunda tarafların trafik polisine ihtiyaç duymadan kaza kayıtlarını tutabilmesi imkanı verilmiştir. Söz konusu tutanağın hazırlanabilmesi için tarafların bu konuda anlaşmış olmaları da aranan şartlardan birisidir.
Trafik Kaza Tespit Tutanağı Nedir?
Trafik kaza tespit tutanağı, bir trafik kazası oluşması durumunda kazanın detaylarını barındıran, olayın nasıl olduğunu anlatan ve tarafların araçlarının hangi konuma olduğunu gösteren önemli bir belgedir.
Hazır olarak satın alınır ve içerisi doldurularak kazaların nasıl olduğu anlatılır. Sigorta şirketleri ve sonrasında oluşabilecek durumlar için adli makamlar için önemli bir belgedir. Tarafların hangi sorumluluklara sahip olduğunu gösteren belge, alınabilecek kararlar adına da büyük önem taşır.
Trafik kaza tespit tutanağı Türk Borçlar Kanunu’nun 49. Maddesine uygun şekilde hazırlanmaktadır. Söz konusu maddeye göre bir kimseye zarar veren kusurlu taraf bu zararın karşılanmasıyla yükümlüdür. Söz konusu maddi zararların tazmin edilmesi de kaza tespit tutanağı sayesinde mümkündür.
Sigorta poliçesi ile haberleşme ve kusurlu tarafın zararı karşılayabilmesi adına da önemli bir belgedir. Kaza tespit tutanaklarında yer alan bilgiler olası zararın kim tarafından karşılanacağını belirlemek için önemlidir.
Trafik Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Doldurulur?
Trafik kaza tespit tutanağı tutulması kadar doğru şekilde doldurulması da önemli olan bir belgedir. Bu nedenle doldurma şekline ve anlatım tarzına dikkat edilmelidir.
Doğru olmayan ve gerçeği yansıtmayan anlatım şekilleri kaza tespit tutanağına itiraz edilmesine neden olabilir. Tespit tutanağı doldurulurken izlenmesi gereken adımlar şu şekilde olmalıdır;
- Fotoğraf çekimini gerçekleştirin: Araçların mevcut kazalı hallerinin fotoğrafları çekilmeli ve yerinen oynatılmaması gerekmektedir. Yerlerinden kaldırılmaları gerekiyorsa önce fotoğrafları çekilmelidir,
- Tutanağın eksiksiz doldurulması: Tutanakta kazaya karışmış olan her iki tarafın da kişisel bilgileri eksiksiz şekilde yer almalıdır. Bununla birlikte araç plaka ve sigorta bilgileri, kaza yeri, tarihi ve saati de belirtilmelidir.
- Kaza şemasının çizilmesi: Kaza şeması aşamasında kazanın nasıl olduğunu anlatan ve araçların kazadan sonra nasıl gözüktüğünü gösteren bir imge çizilmelidir. Burada sadece kutu şeklinde araçların belirtilmesi ve hangi pozisyonlarda olduğunun anlaşılması yeterli olacaktır. Bununla birlikte bu aşamada şema çizerken yol durumu, trafik işaretleri gibi önemli bilgilere de yerilmesi gerekmektedir.
- Beyan yazma ve imza aşaması: Her iki taraf ta kaza tespit tutanağına kaza ile ilgili beyanlarını yazması, kazanın nasıl olduğunu anlatması ve kısa şekilde bunları beyan etmesi gerekmektedir. Sonrasında ilgili beyana imza atılarak durumun kabul edilmesi gerekmektedir.
Trafik Kaza Tespit Tutanağı Hangi Durumlarda Tutulur?
Trafik kaza tespit tutanağı sadece maddi zararlı kazalarda tutulur. Maddi zararlı kazalarda Jandarma ve Polis gibi kolluk kuvvetlerinin çağrılmaya gerek duyulmadan tutanak hazırlanmasına hak tanınmıştır. Ancak, yaralanmalı ve en önemlisi can kayıplı kazalarda kişiler kendi aralarında kaza tutanağı tutamaz. Bu gibi durumlarda kolluk kuvvetlerine haber verilmelidir.
Peki, hangi durumlarda kaza tespit tutanağı tutulabilir?
- Kazalarda yaralanma ve ölüm durumu olmamalıdır,
- Tarafların trafik kaza tespit tutanağı tutma konusunda ortak kararları olmalıdır,
- Araçların sigortalarının olduğundan emin olunmalıdır aksi durumda zorluklar ile karşılaşılabilir,
- Kazanın maddi zarar ile sonuçlanmış olması gerekmektedir.
Maddi hasarla sonuçlanmayan kazalarda kolluk kuvvetlerinden destek alınması ve tutanağın onlar tarafından tutulması gerekmektedir. Aksi durumda trafik kaza tespit tutanağınız geçerli olmayabilir.
Hangi Durumlarda Trafik Kaza Tespit Tutanağı Tutulmaz
Trafik kaza tespit tutanağının tutulabilmesi için temelde bazı şartların yerine getirilmiş olması gerekiyor. Kaza tespit tutanağının hangi durumlarda tutulamayacağını anlamak için sadece işleri hızlandırma amaçlı ve sadece maddi hasarlı basit trafik kazalarında tutulabilir olduğunu bilmek yeterli olacaktır.
- Yaralanmalı kazalarda,
- Ölümlü kazalarda,
- Ehliyetsiz olunan durumlarda,
- Taraflardan birisinin alkollü olması durumunda,
- Kamu malı zarara uğramışsa,
- Kazanın oluşması ile ilgili bir anlaşmazlık söz konusu olmuşsa,
- Kazaya iki kişiden hariç üçüncü bir kişi de alakasız şekilde karışmış, zarar görmüşse.
Bu gibi durumlarda bulunduğunuz konuma göre Jandarma Trafik veya Trafik Polisi ile irtibata geçerek destek almak en doğrusu olacaktır.
Trafik kaza tespit tutanağında size uymayan veya sonradan fark ettiğiniz bir usulsüzlük için dava açma hakkınız her zaman vardır. Trafik kanunları ile ilgili detaylı bilgi almak ve benzer durumlarda alanında uzman bir avukat ile çalışmak için “Avukata Sor” butonunu kullanabilir, hukuki danışmanlık alarak haklarınızı savunma konusunda detaylı destek alabilirsiniz.
Yaralanmalı Kaza Tespit Tutanağı Nedir?
Trafik kaza tespit tutanağının sadece maddi kazalarda kişiler tarafından tutulabileceğinden bahsettik ancak yaralanmalı ve hatta daha üstü bir kaza durumu varsa izlenmesi gereken adımlar farklıdır. Bulunduğunuz konuma göre jandarma veya polis çağırarak kolluk kuvvetlerinden konu hakkında yardım almanız gerekecektir.
- Kaza detayları resmi makamlarca kayıt altına alınır,
- Kazanın oluş şekilleri, kişilerin ifadeleri, araç pozisyonları ve diğer önemli detaylar kollu kuvvetleri tarafından not edinir,
- Türk Ceza Kanunu’nun 89. Maddesine uygun şekilde taksirle yaralama tutanağı tutulur. Kazaya sebep olan kişi hukuki ve cezai sorumluluğa sahip hâle getirilir ve sonrasında yargılama süreci başlar.
Sadece maddi hasarla tamamlanan bir kaza değilse kolluk kuvvetlerinden kesinlikle yardım alınması gerekir.
Maddi Hasarlı Kaza Tespit Tutanağı Nedir?
Trafik kaza tespit tutanağı kaza sonrasında maddi hasarların giderilmesi için önemlidir. Maddi hasarlı kaza tespit tutanağı da tam olarak bu nedenle tutulur.
Trafikte yaşanan kaza sonrasında tutulacak olan tutanak, sigorta şirketlerine iletilerek kazada suçsuz olan tarafın, yani mağdur edilen tarafın zararının giderilmesini sağlar. Trafik sigortası Kanunu’na göre kazada kusurlu olan kimseler kazada mağdur olan tarafın masraflarını karşılamakla yükümlüdür.
Bu durumda devreye sigorta şirketleri girerek yaşanan kazadaki maddi giderleri mağdur edenin sigortasından karşılar. Zorunlu trafik sigortasının olma nedeni de kimi zaman yaşanabilecek bu durumlarda tarafların mağduriyetinin giderilmesidir.
Kaza Tespit Tutanağı İtiraz Süresi Ne Kadar?
Trafik kaza tespit tutanakları tutulduktan sonraki 5 iş günü içerisinde taraflar kaza kusur oranlarına itiraz edebilirler. Özellikle tutanak sırasında yanlış ifade verdiğinden şüphelenen ya da istediği şekilde tutanağa istekleri geçmemiş olan taraflar dilerse 5 iş günü içerisinde düzenledikleri kaza tespit tutanaklarına itiraz edebilirler.
Kusur oranlarını daha önce belirlenen taraflar, mahkeme yolunu kullanarak bu alanda düzenleme talep edebilir ancak gereken gün şartı aşıldıktan sonra bu isteklerde bulunmak genelde olumsuz cevap alınmasına neden olacaktır.
- Tespit tutanağından sonraki 5 iş günü içerisinde sigorta komisyonuna başvuru yapılmalıdır,
- Mahkeme yolu izlenmesi durumunda genel dava takipsizlik süresi olan 2 yıllık süreç içerisinde hak talebi yapılmalıdır.
Konu ile ilgili detaylı bilgi almak ve aklındaki diğer soruları sormak için uzman bir avukat ile çalışabilir. Danışmanlık hizmeti sayesinde yeni tespit tutanağınızı en doğru şekilde hazırlayabilirsiniz.
Trafik Kaza Tespit Tutanağı Nereye Verilir?
Trafik kaza tespit tutanakları tutulduktan sonra olay mahallinin görüntüleri ile birlikte sigorta şirketlerine gönderilir. Bu genellikle fiziksel bir gönderim olsa da kimi zaman dijital gönderim de mümkün olabilir.
Doldurulmuş olan kaza tespit tutanağı anlaşmalı olduğunuz sigorta şirketine kaza tespit başvurusu sırasında iletilir veya SBM yani Sigorta Bilgi ve Gözlem Merkezi üzerinden dijital olarak işleme alınması için gönderilebilir.
İtiraz süresinde de olduğu gibi tespit tutanağını sigorta şirketine iletirken 5 iş günü içerisinde iletmeniz gerektiğini unutmamalısınız. 5 iş gününü geçen kaza tespit tutanakları geçersiz olarak sayılmaya başlayacaktır.