Pert farkı tazminatı yani aracın pert olması durumunda alınabilecek olan tazminat değeri. Araçlar, trafik kazalarından sonra tekrar tamir edilebilir ya da edilemez olarak iki farklı kategoriye ayrılır. Tamir edilemeyen araçlar pert olarak nitelendirilerek trafikten tamamen çekilir. Araçların pert olması durumunda araç sahibine karşı tazminat ödenmesi gündeme gelebilir. Kara Yolları Trafik Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu mevzuatında söz konusu durumlarda mağduriyetin giderilmesine ilişkin bazı düzenlemeler bulunmaktadır. Mağdur olan tarafın haklarının korunabilmesi ve mağduriyetinin giderilebilmesi için Türk Borçlar Kanunu’nun 47. Maddesince pert farkı tazminatı talep edilebilir. Pert tazminatı talep ederken bazı hususlara dikkat etmeli ve alanında uzman bir avukat ile çalışmanız önerilmektedir.
Araç Pert Farkı Tazminatı Nedir?
Araç pert farkı tazminatı, kaza sonrasında sigorta şirketi tarafından ödenen tutarın ve piyasa değeri yani rayiç bedel değerinin arasındaki farkı ifade eder. Kaza sonrasında pert olmuş araçlar için sigorta şirketleri tarafından ödenen miktar ile aracın güncel piyasa değeri yani rayiç bedeli arasında oluşan farkın giderilmesi amacıyla açılan tazminat davasına “araç pert farkı tazminat davası” denir.
Yani kısaca, kaza sonrasında aracınız pert durumda sayılmışsa ve karşı tarafın sigorta şirketi tarafından ödenen miktar aracınızın güncel değeri ile örtüşmüyorsa aradı farkı alabilmeniz için izlemeniz gereken hukuki bir süreçtir.
Örneğin, aracınız ile bir kaza gerçekleştirdiniz ve perte çıkma şartlarına göre aracınız artık pert kategorisinde yer alıyor. Sigorta şirketinin bu durumda ödeme yaptığı miktarı 450 Bin TL sayacak olursak ve aracınızın rayiç yani güncel piyasa değerini de 500 Bin TL değerinde tutacak olursak arada oluşmuş olan 50 Bin TL’lik farkın yasal yollar ile alınması araç pert farkı tazminatı sürecini oluşturur.
Söz konusu tazminat hakkı, mağdur tarafın kaza öncesindeki ekonomik durumunu korumak ve aracının değer kaybının önüne geçmek amacıyla uygulanmaktadır.
Rayiç Bedel Farkı Nedir?
Rayiç bedel farkı, aracın kaza sırasında sahip olduğu güncel piyasa değeri demektir. Bu değer belirlenirken pek çok kriter göz önünde bulundurulur. Söz konusu belirleme işlemlerinden sonra pert farkı tazminatı davası açılabilir hâle gelmektedir.
- Aracın üretim yılı,
- Kilometre değeri,
- Kullanım durumu,
- Daha önce geçirdiği kazalar,
- Geçmiş ekspertiz raporları,
- Marka ve modeli,
Gibi etkenler rayiç bedel belirlenirken göz önünde bulundurulur. Aracın kaza öncesi durumunun incelenmesi ve bilirkişi raporunun hazırlanmasının ardından genel bir piyasa değeri araştırması gerçekleştirilir.
Söz konusu durum, aracın rayiç bedeli yani güncel piyasa bedelinin belirlenmesini sağlar. Sigorta şirketleri belirlenen rayiç bedeli üzerinden ödeme yapmak ile mükellef olmalarının yanı sıra bu ödemeleri gerçekleştirmedikleri durumlarda mahkeme yolu ile mağdur tarafa söz konusu rayiç bedel farkını iletmesi gerekmektedir.
Aracın güncel değerinin eksik hesaplanması, sigorta şirketi tarafından güncel hasar değerinin düşük gösterilmesi durumlarında pert olmuş araçların gerçek değerlerinde ödemeler gerçekleştirilemeyebilir.
Pert Farkı Tazminatı Nasıl Alınır?
Pert farkı tazminatı alabilmek için öncelikli olarak sigorta şirketinin ilk ödemesini yapması beklenilmelidir. Sonrasında rayiç bedel ile karşılaştırılarak oluşan fark pert farkı olarak alınır ve tekrar ödeme yapılması istenir. Söz konusu isteğe olumlu yanıt alınamaması durumunda tazminat yolu izlenir ve arada kalan söz konusu farkın giderilmesi beklenir.
Bunun için izlenmesi gereken adımlar sırasıyla şu şekildedir;
- Kaza sonrası değer tespiti: Bilirkişi, bağımsız bire ekspertiz tarafından aracın kaza sırasındaki değeri tespit edilir. Olası tüm durumlar göz önünde bulundurularak “Rayiç bedel farkı” belirlenmesi gerçekleştirilir,
- Sigorta şirketi ödemelerinin karşılaştırılması: Sigorta şirketi tarafından yapılan ödemeler işle belirlenen rayiç bedeli karşılaştırılarak aradaki olası fark tespit edilir,
- Durumun sigorta şirketine bildirilmesi: Rayiç bedeli farkı oluşması durumunda sigorta şirketine durumun yanlışlığı ile ilgili bir itiraz dilekçesi sunulması gerekir. Söz konusu dilekçeye gelecek olan olumlu ve olumsuz yanıta göre bir sonraki aşamaya yani mahkeme yoluna geçiş sağlanır,
- Mahkeme ile tazminat davasının açılması: Sigorta şirketinin ispatlanmış olan rayiç bedelini gidermemesi durumunda mahkemeye dilekçe verilip süreç başlatılabilir.
Mahkeme süresince olası tüm durumlar ve kanıtlar değerlen dirilerek rayiç bedelinin ödenmesi kararlaştırılabilir. Ancak, bu aşamada alanında uzman bir avukat ile çalışmak mahkeme tarafından alacağınız geri dönüşler açısından olumlu olacaktır.
Pert farkı tazminatı talep edilirken sunulacak olan deliller ile birlikte savunmaların da doğru şekilde yapılması gerekmektedir. “Avukata Sor” butonunu kullanarak olası araç rayiç bedeli farkı durumlarınızda hukuki danışmanlık alabilirsiniz.
Hangi Durumlarda Araç Pert Olmuş Sayılır?
Pert farkı tazminatı başta olmak üzere pek çok hukuki haktan yararlanabilmek için aracın pert kategorisinde yer almış olması gerekir. Araç pert olunca ne olur, araç pert olduğunda trafikten düşülür ve çekme belgeli hâle getirilir. Bu, trafiğe tekrar karışmasını engellemek amacıyla yapılır ve pert olduğu kabul edilen araçlar hurda araç olarak nitelendirilir.
Araç tamir bedellerinin aracın piyasa değeri üzerinde kalması aracın pert olarak kabul edilmesi için yeterlidir. Pert tanımı genellikle sigorta şirketleri tarafından kullanılan bir tanımdır.
Sadece tamir bedelinin araç bedelinden fazla olması değil, aracın kullanılamaz hâle gelmesi de pert sayılması için yeterlidir. Tam ziya yani aracın kullanılamaz hâle gelmesi ile ekonomik pert yani aracın tamirinin mevcut değerinden fazla olması durumunda farklı hukuksal haklar sunulabilir.
Pert Farkı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Pert farkı tazminatı hesaplamak için aracın rayiç bedel fiyatı yani kaza sırasındaki bedelinin bulunması gerekmektedir. Bunun için izlenmesi gereken en sağlıklı yol bilirkişilerden destek almak ya da bağımsız eksperler tarafından kontrol sağlatmaktır.
- Aracın kaza öncesi piyasa değeri,
- Sigorta poliçesi kapsamında yapılmış olan ya da yapılacak olan ödeme miktarı,
- Sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme ile aracın rayiç bedeli arasındaki fark oranı.
Söz konusu adımlar izlendiğinde arada oluşan yani sigorta şirketinin yaptığı ödeme ile rayiç bedel yani aracın kaza öncesindeki değeri arasındaki fark pert farkı tazminatı kapsamında değerlendirilebilir.
Rayiç bedeli 400 Bin TL olan bir araç için kaza sonrasında sigorta şirketi tarafından 350 Bin TL’lik ödeme yapılması durumunda 50 Bin TL’lik “Rayiç bedel farkı” mahkeme yolu izlenerek tahsis edilebilir.
Araç Pert Farkı Tazminatı Kimden Talep Edilir?
Pert farkı tazminatı öncelikli olarak sigorta şirketi tarafından karşılanmalıdır. Sigorta şirketlerinden talep edilen tutar ödenmezse kazaya neden olan ve kusurlu bulunan taraftan da bu farkın talep edilmesi mümkündür.
Sigorta poliçesi kapsamında eksik ödeme yapılması durumunda sigorta şirketinden söz konusu fark talep edilebilir ancak sigorta şirketinin rayiç bedel farkını ödememe durumunda doğrudan kusurlu taraftan ya da kusurlu tarafın sigorta şirketinden bu fark talep edilebilir.
Rayiç bedel farkının alınabilmesi için doğru şekilde izlenen hukuksal bir süreç izlenmelidir. Rayiç bedelinin bilir kişiler tarafından raporlanması ve kayıt altına alınması durumunda mağdur tarafın taleplerinin mağduriyete sebep olan taraflardan yani sigorta şirketi veya doğrudan şahıslar tarafından karşılanabileceği bilinmektedir.
Rayiç Bedel Farkı Nasıl Alınır?
Pert farkı tazminatı alabilmek için yani rayiç bedel farkı talep etmek için bağımsız ekspertiz ya da bilirkişi tarafından aracın kaza öncesindeki değeri hesaplanmalı, eksik ödeme yapıldığına dair dilekçe hazırlanmalı ve sigorta şirketine sunulmalıdır. Söz konusu durum karşısında sigorta şirketinin ödeme yapmaması durumunda Sigorta tahkim komisyonuna başvurularak ödeme yapılması talep edilebilir.
Durumun çözüme ulaşmaması durumunda alternatif olarak Asliye Ticaret Mahkemeleri üzerinden dilekçe oluşturarak konunun mahkemeye taşınması sağlanabilir.
- Aracın rayiç bedelinin gözlemlenebilmesi ve pert farkının gözlemlenebilmesi adına kaza öncesindeki değeri bilirkişilerce hesaplanır ve tutanak haline getirilir,
- Eksik ödeme yaptığı kesinleşen sigorta şirketine söz konusu eksik ödeme ile ilgili tamamlama başvurusunda bulunulur,
- Sigorta şirketinin ödemeyi kabul etmemesi durumunda Sigorta Tahkim Komisyonu’na durum ile ilgili başvuru sağlanır,
- Sigorta tahkim komisyonundan olumsuz yanıt alınması durumunda ya da doğrudan başvuru yapılması durumunda Asliye Ticaret Mahkemeleri tercih edilebilir ve durum ile ilgili deliller sunularak başvurular sağlanabilir.
Söz konusu birbirini takip eden aşamalarda son olarak mahkeme yolu tutulmaktadır. Ancak, Sigorta Tahkim Komisyonu’na dilekçe vermeden doğrudan mahkeme yoluna başvurma şansı da bulunmaktadır.
Bunların dışında, sigorta şirketinin ödemeleri kabul etmemesi durumunda kazaya neden olan ve kusurlu bulunan taraftan mahkeme kararı ile söz konusu araç pert tazminatı talep edilebilir. Talep değeri ve talep kesinliği mahkemelerce verilen kararlara bağlı olmakla birlikte alanında uzman ve daha önce benzer davalarda görev almış bir avukattan danışmanlık almak da önemlidir.
