İstanbul’da Yaralamalı Trafik Kazası Sonrası Tazminat Hakkı Nedir?
Trafik kazaları sonucunda açılan maddi ve manevi tazminat davaları, en az bir motorlu aracın karıştığı olaylarda ortaya çıkan bedensel zararlar (ölüm, yaralanma vb.) ile üçüncü kişilere ait malvarlığı unsurlarında (ev, araç, arazi gibi) meydana gelen kayıpların telafisi amacıyla gündeme gelir. Bu tür davalar, kazada kusuru bulunan kişi ya da kişilere karşı, zarara uğrayanlar tarafından açılmaktadır.
Uygulamada “trafik kazası tazminatı” terimi, hem fiziksel zararları hem de malvarlığına ilişkin kayıpları kapsayacak şekilde kullanılmaktadır. Bu davalar, mağdurların uğradıkları zararların giderilmesini hedeflerken aynı zamanda hukuki sorumluluğun da sınırlarını belirler.
Trafik kazalarına ilişkin tazminat taleplerinin temel hukuki dayanağı, Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde düzenlenen haksız fiil sorumluluğudur. Bir trafik kazasının haksız fiil kapsamında değerlendirilmesi; dava açma süresi (zamanaşımı), görevli ve yetkili mahkeme seçimi, tazminatın kapsamı ve miktarı gibi birçok hukuki sonucu da beraberinde getirir.
Bu makalede, trafik kazalarına bağlı olarak açılan tazminat davaları; hukuki altyapısı, uygulama örnekleri ve yargı kararları ışığında kapsamlı biçimde ele alınmıştır.
İstanbul’da Trafik Kazası Sonrası İlk Yapılması Gerekenler
Kazanın hemen ardından yapılması gerekenler şunlardır:
- 112 Acil Servis ve Polis çağrısı: Resmi kayıtların oluşturulması için şarttır.
- Kaza tespit tutanağı: Tarafların kusur oranını belirlemede temel belgedir.
- Hastane raporu: Yaralanmanın derecesi ve tedavi süreci belgelenmelidir.
- Tanık ifadeleri ve kamera kayıtları: İstanbul’da MOBESE sistemleri sayesinde delil toplamak kolaylaşır.
Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası: Süreler, Taraflar ve Mahkemeler
Trafik kazasına bağlı olarak tazminat davası açılmadan önce dikkat edilmesi gereken en kritik husus, dava açma süresinin ne zaman başladığı ve hangi tarihte sona ereceğidir. Çünkü zamanaşımı süresi dolduğunda dava açma hakkı ortadan kalkar.
Zamanaşımı Süreleri
Trafik kazaları, haksız fiil kapsamında değerlendirildiğinden Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu’nda öngörülen zamanaşımı süreleri uygulanır. Davacının lehine olan süre esas alınır.
- Esas Zamanaşımı Süresi: Zarar gören kişi, zararı ve sorumluyu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde dava açmalıdır. Ancak her durumda, fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl geçmesiyle dava açma hakkı sona erer (KTK md.109).
Örnek:01.2017’de gerçekleşen bir kazada, zarar gören kişi faili 01.09.2018’de öğrenirse, dava açma süresi 01.09.2020’de sona erer. - Ceza Zamanaşımı Süresi: Trafik kazası aynı zamanda bir suç teşkil ediyorsa (örneğin taksirle yaralama ya da öldürme), ceza kanunundaki zamanaşımı süreleri de geçerli olur. Ceza davası devam ettiği sürece, tazminat davası da açılabilir; zamanaşımı engeli oluşmaz.
Kimler Tazminat Davası Açabilir?
- Yaralanan Kişi: Kendi adına hem maddi hem manevi tazminat talebinde bulunabilir. Maddi zararlar arasında iş gücü kaybı, tedavi giderleri yer alırken; manevi zararlar elem ve üzüntüye dayanır.
- Yakınları: Eğer yaralanma ağır bedensel nitelikteyse (örneğin uzuv kaybı), anne, baba, eş, çocuklar ve nişanlı gibi yakınlar da manevi tazminat talep edebilir (BK md.56).
- Ölüm Halinde: Ölen kişinin destek verdiği kişiler (eş, çocuklar, anne-baba) hem maddi hem manevi tazminat davası açabilir. Destek ilişkisi karine olarak kabul edilir. Diğer yakınlar (örneğin nişanlı, amca, dayı) ise destek aldıklarını ispatlamak zorundadır.
Kime Karşı Dava Açılır?
Trafik kazasında sorumluluk yalnızca sürücüyle sınırlı değildir. Aşağıdaki kişiler de tazminat yükümlüsü olabilir:
| Sorumlu Taraf | Açıklama |
| Sürücü | Kusurlu ise doğrudan sorumludur (BK md.49). |
| Araç Sahibi | Genellikle işleten olarak kabul edilir (KTK md.3, md.85/1). |
| İşleten | Aracı fiilen kullanan ve ekonomik çıkar sağlayan kişi (KTK md.85/1). |
| Sigorta Şirketi | Zorunlu trafik sigortası kapsamında zarardan sorumludur (KTK md.91). |
İşleten sıfatı, aracın fiilen kim tarafından kullanıldığına ve ekonomik çıkarın kimde olduğuna göre değişebilir. Bu durum, Yargıtay ve HGK kararlarıyla şekillenmiştir.
Yetkili ve Görevli Mahkemeler
Yetkili Mahkemeler:
- Davalılardan herhangi birinin ikametgahı mahkemesi (HMK md.6)
- Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesi (HMK md.16/1)
- Zarar görenin ikametgahı mahkemesi (HMK md.16/1)
- Sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi (HMK md.14/2)
Görevli Mahkemeler:
- Asliye Hukuk Mahkemesi: Sürücü, araç sahibi ve işletene karşı açılan davalarda (HMK md.2/1)
- Asliye Ticaret Mahkemesi: Sigorta şirketine karşı açılan davalarda (TTK md.4/1-a, md.5/1)
Eğer tüm sorumlulara birlikte dava açılacaksa, sigorta şirketi de dahil olduğundan Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili olur.
Tazminat Miktarı Nasıl Hesaplanır?
Tazminat hesaplamasında dikkate alınan başlıca kriterler:
| Kriter | Açıklama |
| Mağdurun yaşı | Genç yaşta sakatlık, daha yüksek tazminat anlamına gelir. |
| Meslek ve gelir durumu | İş gücü kaybı, gelir düzeyine göre hesaplanır. |
| Sakatlık oranı | Sağlık kurulu raporlarıyla belirlenir. |
| Tedavi süreci | Hastane masrafları ve iyileşme süresi dikkate alınır. |
| Manevi zarar | Psikolojik etkiler ve yaşam kalitesindeki düşüş göz önünde bulundurulur. |
Neden Avukat Turgut Boy?
Avukat ve Arabulucu Turgut Boy, İstanbul Küçükçekmece’deki hukuk bürosunda, şirketlerin hukuki süreçlerini etkin bir şekilde yönetmelerine ve ticari risklerini en aza indirmelerine yardımcı olmaktadır. Ticari sözleşmelerin hazırlanması, uyuşmazlıkların çözümü, şirket kuruluş işlemleri ve dava takibi gibi geniş bir hizmet yelpazesi sunmaktadır. Ayrıca, önleyici hukuk stratejileri geliştirerek, işletmelerin gelecekte karşılaşabilecekleri hukuki sorunları minimize etmeyi hedeflemektedir. Profesyonel ve güvenilir hukuki destek için Şişli Avukat Turgut Boy ile iletişime geçebilirsiniz.
Adres: Cennet Mah. Hürriyet Yürüyüş Yolu Cad. No:71 Kat:1 D:6, Küçükçekmece, İstanbul
Telefon: +90 507 752 67 39
E-posta: info@turgutboy.av.tr
Hukuki Danışmanlık Süreci
Avukat ve Arabulucu Turgut Boy, İstanbul Küçükçekmece’deki hukuk bürosunda, farklı şehir veya ülkelerde bulunan müvekkillerine çevrimiçi platformlar aracılığıyla hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Zoom, Skype ve WhatsApp gibi uygulamalar üzerinden gerçekleştirilen bu hizmet, erişim kolaylığı, esneklik ve gizlilik açısından önemli avantajlar sağlamaktadır.
Hafta içi her gün 09:00-18:00 arasında hizmet verilebilmektedir bunun yanında randevu veya acil durumlar için ilgili iletişim kanallarından iletişime geçebilirsiniz.
Çevrimiçi hukuki danışmanlık hizmeti alma adımları:
İletişim Kurun: Telefon veya e-posta yoluyla hukuki danışmanlık talebinizi iletin.
Bilgi ve Belgeleri Paylaşın: Hukuki sorununuzun detaylarını ve ilgili belgeleri avukatla paylaşın.
Randevu Planlayın: Sizin ve Avukat Turgut Boy’un uygun olduğu tarih ve saate göre randevu oluşturun.
Ücretlendirme ve Ödeme: Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen hukuki danışmanlık hizmeti ücreti konusunda bilgilendirilin ve ödeme işlemini gerçekleştirin.
Görüşmeyi Gerçekleştirin: Belirlenen gün ve saatte çevrimiçi toplantıyı yaparak hukuki probleminiz hakkında detaylı bilgi alın ve sorularınıza yanıt bulun.
Hukuki Danışmanlık Hizmeti Ücreti
Hukuki danışmanlık hizmeti ücretleri Türkiye barolar Birliği askeri ücret tarifesi gereğince danışmanlık ücreti çerçevesinde yapılır. Hukuki danışmanlık hizmeti ücretsiz yapılamaz. Türkiye Barolar Birliği tarafından her sene avukatlık askeri ücret tarifesi yayınlanır ve bu tarife danışmanlık hizmetlerinde asgari bir alt sınır çizmektedir. Avukatlar bu tarifeye bağlı oldukları için yaptıkları işe öngörecekleri ücret bu tarife de belirlenen ücretin altında olamaz.
