Ölümlü Trafik Kazası Sonrası Cenaze Giderleri Davası
Trafik kazalarında ölüm her şeyden önce büyük bir acıdır; ardından yakınlarının hem manevi hem de maddi birçok yükümlülük doğar. Cenaze giderleri, defin işlemleri, nakil, kefen, mezar yeri vs. gibi maliyetler, ölenin yakınlarının dava yoluyla talep edebilecekleri tazminat kalemleri arasındadır. Bu yazıda, İstanbul özelinde ve Türkiye genelinde geçerli hukuki düzenlemelere dayanarak cenaze giderleri davasının nasıl işlediğini, kimlerin dava açabileceğini, hangi maliyetlerin talep edilebileceğini ve dikkat edilmesi gereken hususları ele alacağız.
Talep Edilebilecek Kalemler: Cenaze Giderleri Davasında Ne İstenebilir?
Cenaze giderleri davasında, davacılar şu tür giderleri talep edebilir:
- Cenazenin nakledilmesi giderleri (ölüm yeri ile defin yeri arasındaki taşıma vb.)
- Kefen, yıkama, hazırlama işlemleri
- Mezar yeri tahsisi veya kullanımı ile defin işlemleri giderleri Dini tören veya örfî geleneklere uygun tören giderleri (yaklaşık tören, dualar vb.) — mahkemeler bu hususa yerel gelenek ve dini durum göz önünde bulundurularak karar verir.
Kimler Talep Edebilir?
- Ölen kişinin yakınları: eş, çocuklar, anne, baba; bunlar “mirasçılar” olmasının yanı sıra TBK’da düzenlenen “desteğinden yoksun kalanlar” kapsamında değerlendirilebilir.
- Destek gören kişiler: Ölen kişi hayattayken belli bir maddi destek sağlıyorduysa (örneğin bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri), onlar da cenaze giderleri dahil taleplerde bulunabilir.
Kusur ve Sorumluluk
- Cinayet gibi kasıt hariç tüm ölümlü trafik kazalarında kusur değerlendirmesi yapılır. Kusur oranı, tazminat miktarını düşürebilir ya da sorumluluğu tamamen ortadan kaldırabilir.
- Araç işleten, sürücü ve sigortacı birlikte sorumlu olabilir; kusur oranına bağlı olarak sorumluluğun paylaşımı söz konusu olur.
Süreler ve Zamanaşımı
- Dava açılma süresi: TBK ve KTK hükümleri uyarınca zararın ve sorumlunun bilinmesinden itibaren belli süre içinde dava açılması gerekir. Örneğin TBK 60 (eski 47) numaralı hükümler ve KTK’daki düzenlemeler.
- Zamanaşımı süreleri dava türüne ve kazanın şartlarına göre değişebilir; ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat davalarında uzun süreli zamanaşımı uygulanabilir.
İstanbul’a Özgü Hususlar / Uygulama
- İstanbul’da defin işlemleri, mezar tahsisi ve cenaze nakli maliyetleri Türkiye’nin birçok iline göre daha yüksek olabilir. Örneğin cenazenin nakledilmesi (ölüm yerinden İstanbul dışına taşıma veya İstanbul içindeki nakil) masrafları, özel nakil araçları ve uygulamalar nedeniyle yüksek bütçeli olabilir.
- Yerel belediye uygulamaları veya müftülük gibi kurumların cenaze nakli ve defin hizmetleri, yardımlaşma grupları gibi organizasyonların varlığı, giderlerin azalmasına etki edebilir. Ancak dava sırasında, talebin yerel geleneklere ve ölenin dini/sosyal durumuna uygun şekilde yapılması, mahkemece göz önüne alınır.
- İstanbul’ın yargı birimlerinin iş yoğunluğu, dosya takibi, bilirkişi atanması gibi idari süreçler daha uzun sürebilir; bu da davanın süresini uzatabilir.
Örnek İçtihatlar
- İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi, 2020/595 esas, 2022/13 karar sayılı davada, trafik kazası sonucu ölüm ve cenaze giderleri ile destekten yoksun kalma tazminatı talebi incelenmiş, işletenin sorumluluğu ve kusur durumu değerlendirildikten sonra cenaze giderleri talebi kabul edilmiştir.
- İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi, 2023/798 esas sayılı dosyada, cenaze giderleri, destekten yoksun kalma ve manevi tazminat gibi talepler; ayrıca adli yardım talebi vb. konular birlikte değerlendirilmiştir.
- Saygın hukuk bürolarının açıklamaları: Ölümlü trafik kazası tazminat davalarında cenaze giderleri talebinin TBK Madde 53 kapsamında kabul gördüğü, bunun sigorta şirketinden de talep edilebileceği vurgulanmaktadır.
Dava Süreci
- Delillerin Toplanması: Ölüm belgesi, cenaze, defin ve nakil faturaları, kefen, mezar yeri kira/tahsis belgeleri, varsa belediye ya da müftülük belgeleri; tanık beyanları; kazanın polis / trafik tutanağı; sigorta poliçesi gibi belgeler.
- Talep Dilekçesinin Hazırlanması: Talep edilen tazminat kalemlerinin açıkça yazılması; cenaze giderlerinin hangi kalemlerden oluştuğunun detaylandırılması; kusur iddiasının belirtilmesi; desteğinden yoksun kalanların kim olduğu.
- Mahkeme Seçimi: Ölümlü trafik kazalarından kaynaklanan tazminat davaları genellikle Asliye Hukuk Mahkemesi ya da Asliye Ticaret Mahkemeleri (sigorta şirketleri dahil olduğunda) tarafından görülür. İstanbul’da hangi mahkemenin yetkili olduğu; davalının konumu, işletenin ticari işletme kapsamında olması gibi etkenlere bağlıdır.
- Sigorta Şirketine Başvuru: Öncelikle sigorta şirketine tazminat talebi yapılmalı; sigorta şirketi ile müzakere ve çözüm süreçleri değerlendirilmeli. Bu, dava öncesi zorunlu bir yükümlülük olabilir.
- Mahkeme Süreci: Delillerin sunulması, bilirkişi raporları (örneğin cenaze giderinin makul olup olmadığı açısından), davalı savunmaları, kusur oranının belirlenmesi, tazminatın hesaplanması. Mahkeme, karar verirken olayın tüm şartlarını — ölen kişinin geliri, ölenin sağlığında destek sağladığı kişiler, yerel gelenekler vb. — dikkate alır.
Hesaplama ve Teminat Limitleri
- Cenaze giderleri, tanık beyanlarına, fiili harcamalara ve yerel uygulamalara göre değişir; “maktu” (sabit) bir tutar yoktur.
- Sigortanın teminat limitleri devreye girer: trafik sigortası ölüm/yaralanma teminat sınırları her yıl yenilenir. Eğer ölenin yakınlarının toplam talepleri sigorta limiti aşarsa, kalan kısmın karşılanması kusur durumu ve dava sonucu yöntemlerine bağlıdır.
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Belgelerin tamlığı: Faturalar, resmi belgeler, nakli belgelendirme, mezarlık belgeleri, dini tören giderleri için makul belgeler gereklidir.
- Yerel gelenek ve dini uygulamalara uygunluk: Mahkemeler, cenaze işleminin ve defin sürecinin ölenin dini ve yerel uygulamalarına uygun olmasına bakarlar. Örneğin “dini tören”, “mevlit” gibi geleneksel harcamalar bazı kararlarında kabul edilmiştir; ancak taziye için yemek gibi masraflar çoğu içtihatta cenaze giderleri kapsamı dışında görülmektedir.
- Kusur oranı ve sorumluların belirlenmesi: Eğer ölenin kusuru varsa ya da araç işleteni gibi başka sorumlular varsa; beraber sorumluluk ya da asli kusur durumu mahkemece araştırılır.
- Zamanaşımı: Zamanında dava açılmaması halinde talep hakkı kaybedilebilir. Sigorta şirketinin ödeme yükü: Sigortanın limitini, poliçe şartlarını; sigorta şirketinin ödemeyi kabul etip etmeyeceğini de önceden analiz etmek önemlidir.
Neden Avukat Turgut Boy?
Avukat ve Arabulucu Turgut Boy, İstanbul Küçükçekmece’deki hukuk bürosunda, şirketlerin hukuki süreçlerini etkin bir şekilde yönetmelerine ve ticari risklerini en aza indirmelerine yardımcı olmaktadır. Ticari sözleşmelerin hazırlanması, uyuşmazlıkların çözümü, şirket kuruluş işlemleri ve dava takibi gibi geniş bir hizmet yelpazesi sunmaktadır. Ayrıca, önleyici hukuk stratejileri geliştirerek, işletmelerin gelecekte karşılaşabilecekleri hukuki sorunları minimize etmeyi hedeflemektedir. Profesyonel ve güvenilir hukuki destek için Şişli Avukat Turgut Boy ile iletişime geçebilirsiniz.
Adres: Cennet Mah. Hürriyet Yürüyüş Yolu Cad. No:71 Kat:1 D:6, Küçükçekmece, İstanbul
Telefon: +90 507 752 67 39
E-posta: info@turgutboy.av.tr
Hukuki Danışmanlık Süreci
Avukat ve Arabulucu Turgut Boy, İstanbul Küçükçekmece’deki hukuk bürosunda, farklı şehir veya ülkelerde bulunan müvekkillerine çevrimiçi platformlar aracılığıyla hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Zoom, Skype ve WhatsApp gibi uygulamalar üzerinden gerçekleştirilen bu hizmet, erişim kolaylığı, esneklik ve gizlilik açısından önemli avantajlar sağlamaktadır.
Hafta içi her gün 09:00-18:00 arasında hizmet verilebilmektedir bunun yanında randevu veya acil durumlar için ilgili iletişim kanallarından iletişime geçebilirsiniz.
Çevrimiçi hukuki danışmanlık hizmeti alma adımları:
İletişim Kurun: Telefon veya e-posta yoluyla hukuki danışmanlık talebinizi iletin.
Bilgi ve Belgeleri Paylaşın: Hukuki sorununuzun detaylarını ve ilgili belgeleri avukatla paylaşın.
Randevu Planlayın: Sizin ve Avukat Turgut Boy’un uygun olduğu tarih ve saate göre randevu oluşturun.
Ücretlendirme ve Ödeme: Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen hukuki danışmanlık hizmeti ücreti konusunda bilgilendirilin ve ödeme işlemini gerçekleştirin.
Görüşmeyi Gerçekleştirin: Belirlenen gün ve saatte çevrimiçi toplantıyı yaparak hukuki probleminiz hakkında detaylı bilgi alın ve sorularınıza yanıt bulun.
Hukuki Danışmanlık Hizmeti Ücreti
Hukuki danışmanlık hizmeti ücretleri Türkiye barolar Birliği askeri ücret tarifesi gereğince danışmanlık ücreti çerçevesinde yapılır. Hukuki danışmanlık hizmeti ücretsiz yapılamaz. Türkiye Barolar Birliği tarafından her sene avukatlık askeri ücret tarifesi yayınlanır ve bu tarife danışmanlık hizmetlerinde asgari bir alt sınır çizmektedir. Avukatlar bu tarifeye bağlı oldukları için yaptıkları işe öngörecekleri ücret bu tarife de belirlenen ücretin altında olamaz.
