Trafik kazaları sadece can kaybına değil mal kaybına da neden olur. Araç değer kaybı söz konusu mal kayıplarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Trafikte yaşanabilecek kazalarda aracınızın değer kaybının hesaplanmasını ve karşılanmasını talep edebilirsiniz. Araç değer kaybı “Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası” kapsamında yer alırken, kaza yapan her iki tarafı da korumayı hedeflemektedir. Özellikle mağdur olan tarafın aracını ikinci el satışı sırasında yaşayacağı değer kaybından korumaya çalışan yasa, aradaki olası farkın ödenmesini sağlayarak aracın değer kaybetmeden satışının gerçekleşebilmesini sağlamaktadır.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı nedir, trafik kazasına karışmış olan aracın değerinin düşmesinin önüne geçen veya düşmesi olası olan miktarın karşılanmasını sağlayan; kazalı tarafın mağduriyeti ile birlikte mağduriyete neden olan tarafın haklarının korunmasını sağlayan önemli bir yasadır.
Değer kaybı durumunun oluşmasındaki en temel sebep araçların ikinci el satışları sırasında alıcı tarafa güvensizlik sunmasıdır. İkinci el satışlarda kaza yapmış, kasar kaydı bulunan araçlar alıcılar tarafından daha düşük fiyat istekleri ile karşılaşabiliyor. Bu da araç sahibinin değerin altında satış yapılmasına zorlayan büyük bir soruna neden olabiliyor.
Türk Borçlar Kanunu’nun 49. Maddesince meydana gelmiş olan zararın tazmini talep edilebilir ve söz konusu değer kaybı giderilebilir. Kaza sonrasında değer kaybına uğrayan aracın sahibi maddi zararının karşılanması amacıyla tazminat davasında bulunabilir.
Araç Değer Kaybı Alma Şartları Nelerdir?
Araç değer kaybı davası açabilmek ve tazminat alabilmek için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar, değer kaybını ödemek zorunda kalan tarafın haklarını koruma amacıyla detaylı şekilde oluşturulmuştur.
- Kusur oranı: Değer kaybı davasında bulunabilmek için kusurun karşı tarafta olması gerekir. Kazada tam kusurlu olmanız gibi durumlarda değer kaybından yararlanamamanız yüksek olasılıktır.
- Araç yılı: Araçların yaşı değer kaybı alıp alamayacağınızı doğrudan etkiler. 10 yaşından küçük olan araçlar değer kaybı alma konusunda sorunlar yaşayabilir ve genellikle 10 yaş ve altındaki araçlar değer kaybı hakkından yararlanamaz.
- Kilometre oranı: Yüksek kilometre değerine sahip olan araçlarda değer kaybı alamama gibi sorunlar gözlemlenebilmektedir. Araç kilometresinin fazla olmaması göz önünde bulundurulan bir durumdur.
- Önceki kazalar: Değer kaybı hakkından yararlanabilmek için daha önce aracın değer kaybına uğrayacak şekilde kazalara karışmamış olması gerekiyor. Söz konusu durum araç değer kaybı almanızın önüne geçebilmektedir.
- Onarım durumu: Araç değer kaybı alma şartlarından en önemlisi araç parçalarının yeniden tamir edilebilir olmasıdır. Tamiri mümkün olmayan araç parçalarında değer kaybı tazminat davası açılma durumu bulunamaz.
Aracınızın değer kaybına uğrama durumu sonrasında tazminat davası açıp açamayacağınızdan emin olamıyorsanız “Avukata Sor” butonunu kullanarak avukatınıza danışabilir, konu hakkında sorularınızı sorabilir ve dilerseniz beraber çalışarak sürecin eksiksiz şekilde işlenmesini sağlayabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı hesaplama işlemi için alanında uzman olan kişilerden yardım almalı ve hasar değer kaybının onlar tarafından tamamlanmasını sağlamanız gerekiyor. Bununla ilgili Türkiye Sigortalar Birliği tarafından yayınlanan rehberlerden yararlanabilir ya da alanında uzman olan bilirkişiler ile çalışarak değer kaybının belirlenmesini sağlayabilirsiniz.
Araç değer kaybı hesaplaması yaparken göz önünde bulundurulan detaylar aşağıdakiler gibi olacaktır;
- Araç marka ve modeli,
- Üretim yılı ve şu an ki yaşı,
- Kilometre oranı,
- Hasar boyutu,
- Tamir edilebilme şansı,
- Aracın günceldeki piyasa değeri,
- Hasar geçmişi ve önceki yaşanan hasarların kayıtları.
Aracın piyasa değeri ile birlikte hasar miktarı oranları dengelenir. Aracın kaza yaptığı sırada sahip olduğu kilometre oranı da eklenerek alınabilecek hasar kaydı tazminatının oranları belirlenebilir.
Ancak bu konuda bilirkişilerden yardım almak alabileceğiniz tazminat oranının belirlenebilmesi için büyük önem taşımaktadır.
Örneğin, 1 Milyon TL değerindeki bir aracın 50 Bin TL değerindeki hasarı 25 Bin kilometre kullanımı sırasında oluşmuşsa alabileceği hasar kaybı oranı 76 Bin TL değerinde olacaktır. Ancak bu durum aracın kazasını nasıl yaptığı ve hasarını nereden aldığına kadar ince detaylarla farklılık gösterebilmektedir.
Araç Değer Kaybı İçin Bilirkişi Raporu Hazırlama Süreci Nasıl İlerler
Araç değer kaybı bilirkişi tarafından hazırlanmalıdır ve bu hazırlanma süreci alacağınız tazminat oranını doğrudan etkileyecektir.
Doğru şekilde hazırlanan bilirkişi raporu alacağınız tazminat oranının tam olarak değer kaybı oranında olmasını sağlayabilir. Mağdur tarafın uzman kişilere başvuru yapması durumunda aracın detaylı bir incelemesi gerçekleştirilir daha sonra aracın güncel değerine göre değer kaybının tamamen karşılanabileceği bir tutar belirlenir.
Süreç genellikle şu şekilde işler:
- Mağdur taraf bilirkişi başvurusunda bulunur (kusurlu aracın sigorta şirketi üzerinden başvuru gerçekleştirilir)
- Ekspertiz tarafından aracın son durumu incelenerek geçmişteki hasar kayıtlarına bakılır. Yeni oluşan hasarın durumu değerlendirerek detaylı rapor hazırlanır
- Bilirkişi eksper tarafından sunulan raporu inceler, rapora göre tutanak oluşturarak aracın güncel değer kaybının hesaplanmasını sağlar
- Oluşturulan rapor mahkemeye ve sigorta şirketlerine sunularak aracın değer kaybının giderilmesi için gerekli olan adımlar atılır
Mağdur araç sahibi karar verilen değer kaybından memnun olmadığı durumlarda bilirkişi raporuna mahkeme yolu ile itiraz ederek yenisinin oluşmasını sağlayabilir. Tüm durumlar yeniden göz önünde bulundurularak değer kaybının yeniden hesaplanmasını talep edebilir.
Araç Değer Kaybı Davası İçin Gerekenler
Araç değer kaybı davası açabilmek için gereken bazı şartlar bulunuyor. Trafik kaza tespit tutanağı gibi önemli belgeler bu gereksinimlerden sadece birisi. Değer kaybı tazminat davası açabilmek için aracın detaylı şekilde raporunun tutulmuş olması gerekiyor.
Kaza anının ve olay yerinin görsellerinin eklenmesi, kaza tespit tutanağının doğru şekilde ve eksiksiz bir biçimde doldurularak hazırlanmış olması gerekmektedir.
Bununla birlikte gerekecek olan tüm belgeler şu şekildedir;
- Doğru şekilde hazırlanmış trafik kaza tespit tutanağı,
- Araç hasar geçmişi kayıtları,
- Tamir sonrası elde edilen faturalar ve/veya servis raporları,
- Değer kaybının oluştuğuna dair bilirkişilerce hazırlanmış bilirkişi raporu,
- Aracın güncel piyasa değerini gösteren nitelikte ekspertiz raporu,
- Sigorta poliçesi ve sigorta şirketine yapılan başvuru belgeleri.
Söz konusu belgelerin hazırlanması sonrasında avukatınız ile görüşerek araç değer kaybı tazminatı davası oluşturabilirsiniz. Bununla birlikte dava harcı veya avukat ödemeleri gibi ek masraflar ile karşılaşma durumunuz da bulunabilir.
Alanında uzman bir avukat ile çalışmak değer kaybı alma şansınızı yükseltecekken sürecin daha hızlı sonuçlanmasına da imkan verebilmektedir.
Araç Değer Kaybı Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Araç değer kaybı tazminat davasını oluşturabilmek için temelde izlenmesi gereken adımlar şu şekilde olacaktır;
- Gerekli belgeler ve bilirkişi raporu gibi önemli gereksinimler ile kazaya neden olan karşı tarafın sigorta şirketine durumla ilgili başvuru gerçekleştirilir,
- Sigorta şirketinden gelecek olan cevap beklenir olumlu veya olumsuz olması durumunda dava sürecine ya da uzlaşma sürecine adım atılabilir,
- Sigorta şirketinin ödeme yapmaması durumunda arabuluculuk süreci işler ve arabuluculuk işlemlerinin tamamlanması beklenir. Sonucun olumsuz olması durumunda dava sürecine adım atılır,
- Hukuk mahkemelerine gidilerek ilgili durum ile ilgili detaylı bir dilekçe hazırlanır. Hazırlanan dilekçe ile birlikte dava süreci başlatılır.
Bu aşamadan sonra davanın sürecinin sonuçlanması beklenir. Pek çok şartı yerine getirmiş olmanız ile birlikte araç değer kaybı tazminatı alma şansınız da yükselecektir. Davanın gidişine göre birkaç celseye kadar uzayabilen değer kaybı davaları ile karşılaşmak mümkündür.
Araç Değer Kaybı Davası Zaman Aşımı Süresi Ne Kadar
Araç değer kaybı zaman aşımı Türk Borçlar Kanunu’nun 72. Maddesi gereğince 2 yıla kadar sürebilir. Süreç, mağdur tarafın mağduriyet yaratan tarafın bilgilerini öğrenmesi ile birlikte geçmeye başlar. Bununla birlikte iki yıllık zaman aşımı süresinin dışında genel olarak 10 yıllık bir zaman aşımı süreci başlar. Söz konusu iki yıllık zaman aşımı dolumu sonrasında bazı haklarınızdan yararlanamayabilirsiniz.
Bu nedenle kaza gibi durumlar olduktan hemen sonra haklarınızı aramaya başlamanız en doğru tercih olacaktır.
Değer Kaybında Sigorta Şirketlerinin Karşıladıkları Nelerdir
Zorunlu trafik sigortası kapsamında mağdur tarafa düşürülmesine neden olan araç sahibinin sigorta şirketi araç değer kaybı başta olmak üzere pek çok konuda karşılama sağlayabilmektedir.
Sürecin olumlu geçmesi ve bazı gerekliliklerin tamamlanması sonrasında karşı tarafın sigorta şirketinden alabileceğiniz ödemeler şu şekilde olacaktır;
- Araç değer kaybı tazminat tutarı,
- Kusur oranına göre araç tamir masrafları,
- Kusur oranına göre bilirkişi raporu hazırlanması için gereken masraflar.
Araç değer kaybının reddedilmesi durumunda mağdur olan taraf sigorta şirketine karşı tazminat davası açma işlemlerini sürdürmeye devam edebilir.
