Şantaj suçu genellikle bireylerin haksız şekilde elde ettiği kozlar ile ortaya çıkar. Söz konusu kozların belirli çıkarlar için kullanılması şantajı oluşturur.
Türk Ceza Kanunu tarafından düzenlenen suçlara göre kişilere karşı suçlar bölümünde şantaj suçu ile ilgili ayrı bir bölüm yer alır. “Hürriyete karşı suçlar” olarak adlandırılan ve (m.106 ve 124 arasını kapsayan) durumlar şantaj durumunu oluşturur.
Şantaj suçlarından korunmak ve hangi durumlarda şantaj durumunun gerçekleştiğini bilmek haklarınızı koruma konusunda size daha geniş bir alan sunabilir.
Şantaj Suçu Nedir?
Yazımızın başında kısaca şantaj ve cezası nedir başlığından bahsettik ancak derinlemesine bir bakış atacak olursak şunları söyleyebiliriz.
Şantaj suçu Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesinde düzenlenmiştir. Suçun tanımı genellikle bir kişinin başka bir kişiyi iradesi dışına çıkmaya zorlaması, kanunu aykırı bir eylemi yapmaya ya da yapmamaya çalışması şeklindedir.
Şantaj durumu genellikle kişilerin birbirleri üzerinde koz olması, maddi çıkar gözetebilecekleri durumların olması ya da farklı çıkarlarının olması durumunda gözlemlenir. Taraflardan birisi, diğer tarafı yapmak istemediği bir duruma onun aleyhinde deliller sunarak ya da benzeri durumlarda zorunluluklar yaratarak mecbur bırakır.
Şantaj Suçu Cezaları Nelerdir?
Şantaj suçu cezaları Türk Ceza Kanunu’na göre ve suçun türüne, ağırlığına göre değişiklik gösterebilir. Güncel Ceza kanununa göre şantaj suçlaması ile hüküm giyecek olan kişilerin 1 ila 3 yıl arasında hapis cezasına çarptırılması veya 5.000 güne kadar adli para cezasına çarptırılması söz konusudur.
Ayrıca;
- Fotoğrafları yaymak ile tehdit etmek,
- Müstehcen görüntülerini yayınlamak ile tehdit etmek,
- Kişinin hakarete uğraması gibi durumlar,
Şantajın yanında tehdit suçları, hakaret suçları gibi durumların da işlenmesine neden olabilir.
Şantaj cezaları Türk Ceza Kanunu’nun m 107’sine göre yani 5237 Sayılı kanuna göre düzenlenir. 1 Yıl ila 3 Yıla kadar hapis cezası veya beş bin güne kadar adli para cezası hükümleri de bu kanunda yer alır.
TCK’ya göre olan yaptırımlardan farklı olarak şantaj suçu manevi tazminat alınmasına varan farklı süreçlere de evrilebilir.
Hangi Durumlar Şantaj Suçunu Oluşturur?
Şantaj suçu ve cezası Türk Ceza Kanunu’na göre belirlenir ancak hangi durumların şantaj ve/veya tehdit suçlarını oluşturduğu dönemin emsal kararlarına göre değişiklikler gösterebilir. Genel olarak bakıldığında şantajı oluşturan bazı durumları şu şekilde gözlemleyebilirsiniz;
- Tehdit suçu ile bir eyleme, bir duruma zorlama: Kişilerin hürriyetinden bağımsız şekilde bir eylemi yapmaya zorlanması ya da yapmamaya zorlanması durumu. Kendi rızası dışında zorlamalarda bulunulması şantaj suçunu oluşturur.
- Hakların kötü amaçlarla kullanılması: Bir yetkilinin bulunduğu konumu ya da bulunduğu üstlük alanını kötüye kullanması. Başkasını baskısı altına alması ve elindeki kanuni yetkiyi kullanarak menfaat sağlaması şantajı oluşturur.
- Görevlerin yerine getirilmemesi: Kişinin, resmi görevlerini ya da iş durumunu doğru şekilde yerine getirmeyeceğine dair yaptığı tehditler, işini doğru şekilde yerine getirebilmek için haksız taleplerde bulunması şantajın oluşmasını sağlar.
Son madde üzerinden diğer maddelere de örnek olması açısından açıklama yapmamız gerekirse. Bir memurun yapması gereken görevini yapmak için rüşvet istemesi, işini layıkıyla yerine getirmek için isteklerde bulunması şantaj suçunu oluşturur.
Şantaj durumu her zaman mağdur tarafın özel bilgilerini ortaya dökmeye çalışmakla olmaz.
Şantaj Suçu ile Tehdit Suçunun Farkları Nelerdir?
Şantaj suçunun oluştuğu durumlar ve cezalandırma sistemi farklıdır. Ancak, Şantaj suçu ile birlikte tehdit suçu da değerlendirilmeye alınarak yargılama sürecine tabi tutulabilir.
Tehdit ve şantaj suçu birbirlerinden ayrılan önemli noktalara sahiptir ancak yine de bu iki kavram karıştırılabilmektedir.
Genel olarak tanımlamasını yapacak olursak;
- Tehdit suçunun oluşması için: Fail olan kişinin gelecekte olacak olan bir durumun, zarar neden olacağının dile getirmesini içerir. Zarara uğratacak olduğunun bildirilmesi, kişinin zarara uğrayacağına dair göndermelerde bulunulması tek başına tehdit suçunu oluşturur.
- Şantajın oluşabilmesi için: Fail olan kişinin tehdit suçunda olduğu gibi zarara uğratma isteğinin dile getirilmesi ile birlikte çıkarlarının olmasını da gerektirir. Kanuna aykırı eylem yaptırma istekleri ya da kendi çıkarı için bazı eylemlerin gerçekleşmesini istemek şantaj durumunu oluşturur.
Yazımızda da bahsettiğimiz gibi. Kimi durumlarda şantaj suçu ile birlikte hakaret ve tehdit suçları da işlenebilir.
Şantajdan Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Şantaja ne zaman maruz kalacağınızı bilmeniz imkansıza yakındır. Bu gibi durumlarda kişisel verilerinizin güvenliğine dikkat etmek ile birlikte atacağınız adımlarda dikkatli olmalısınız.
Böyle bir durum ile karşı karşıya olduğunuzu düşündüğünüz bir durumda panik yapmadan haklarınızı savunabileceğiniz alanında uzman bir avukat ile çalışmak isteyebilirsiniz. Avukata sor butonunu kullanarak bu konu dahil pek çok konu ile ilgili avukatlarımızdan destek talep edebilirsiniz.
Tüm bunlardan farklı olarak şantaja maruz kalmamak için genel yaşantınızda dikkat etmeniz gerekenler şu şekilde olabilir;
- Bilgilerinizin güvenliğini sağlamalısınız: Özel yaşantınız başta olmak üzere iş hayatınızı koruyacak olan özel kanunlara sahip olmalı, kişisel verilerinizin dışarı açık olmadığından emin olmalısınız.
- Hukuki destek alma konusunda gecikmeyin: Şantaj suçu ile baş başa kalan kişiler ani müdahale isteği ile birlikte hukuka aykırı eylemlerde bulunabiliyor ya da şantajcının eline daha fazla bilgi geçmesini sağlayabiliyor. Bu ve benzeri durumlardan uzak durabilmek için hukuki destek almayı denemelisiniz.
- Sürecin bildirilmesi ve kayıt altına alınması: Şantajın oluşması durumunda kolluk kuvvetleri ile birlikte çalışmak kimi zaman verilerinizin güvenliğini sağlamanız için bir çıkar yol oluşturabilir. Emniyet birimleri, savcılıklar gibi alanlar bu gibi tehditlerden korunmanızı sağlayabilirler.
